Over Verlieskunst

De uitnodiging is om rouw niet doelgericht en enkel rationeel te benaderen en het lichaam biedt daarvoor een mooie ingang. Ik belandde zelf op het lichaamsgerichte pad na mijn opleiding aan de Universiteit voor Humanistiek toen ik in aanraking kwam met lichaamswerk en traumawerk (Bessel van der Kolk, Peter Levine, David Berceli, Steve Porges). Dat resoneerde diep bij mij. Ik deed verschillende trainingen, stilte (onder andere Vipassana) en tantra retraites. Ik kwam op een laag waarop zowel diepe verandering als diepe ontspanning mogelijk was en zo volgden nog vele trainingen, cursussen en verblijven in community’s. In mij groeide het vertrouwen dat dit het pad is om een stevige container te creëren waarin ruimte is voor rouw en de ervaring van rouw waar mag zijn.

Ik geloof dat het lichaamswerk zo diep resoneerde bij mij omdat rouw zo’n fysieke ervaring is. Het hele lichaam rouwt mee. Massage en lichaamswerk kunnen veel betekenen bij rouw -juist ook aan het begin, wanneer de rouw nog zo rauw is, de woorden er nog niet zijn en we aan het bekomen zijn van de schrik. Massage kan ondersteunen om stil te staan bij wat we voelen, ook als dat heel pijnlijk is. Het lichaam weet, waar het hoofd soms nog geen woorden voor heeft.

Sommige verliezen zijn teveel voor één mens alleen en daarvoor hebben we elkaar nodig als mensen. Voor hulp hoeven we niet alleen te kijken naar de kant van de geestelijke gezondheidszorg, maar juist ook naar elkaar. Samen kunnen we een gemeenschap vormen die rouw kan dragen. Met elkaar kunnen we een wereld bouwen waarin er meer ruimte is voor diepgang, voor rouw, voor pijn, voor alle facetten van het leven. Met de kunsten, rituelen en de natuur hebben we een rijke humuslaag om uit te putten.

ik put uit ___ rituelen, natuur, kunst en schrijverschap

In plaats van ‘het een plekje geven’ creëer ik daarom plekken voor rouw. Online organiseer ik rouwcursussen zoals het programma Rouwlab – een laboratorium voor rouw – en schrijfcursussen. Daarnaast zijn er ook de online rouwcirkels en kan je aanschuiven bij het Verliesdiner om je te laten voeden, zowel fysiek als op zielsniveau. Het Verliesdiner is een avond vol kunst, verbinding en nieuwe rituelen.

In 2024 reist de Verliesmuur door Amsterdam. De Verliesmuur is een installatie waar mensen met krijt hun verlies op mogen schrijven. Een installatie in de openbare ruimte waarmee verlies zichtbaar wordt gemaakt met een speciaal luisterbankje om te luisteren naar rouwbiechten.

Ik werk mee aan de Walk of Grief – een rouwpad op Terschelling dat in 2025 zal openen – waarin wandelen en natuurbeleving in het rouwen centraal staan.