Verlieskaarten zijn een reeks alternatieve condoleancekaarten om te troosten en ruimte te geven aan verlies. Niet enkel een kaart voor het traditionele condoleancekaartmoment, maar juist ook kaarten vóór een verlies of voor jaren later. Het zijn kaarten niet enkel voor de dood, maar ook voor allerlei soorten verliezen zoals een relatie die uitgaat of het verlies van gezondheid.
Tekst: Babet te Winkel
Illustratie: Annemieke Spruijt
alternatieve condoleancekaarten
Het perspectief van om je verlies heen groeien, in plaats van de rouw zelf die kleiner wordt is gebaseerd op het rouwmodel van Lois Tonkin.
‘De pijn voelt in de kern nog precies hetzelfde,’ hoorde ik mezelf jaren geleden tegen een vriendin zeggen. Mijn moeder was toen denk ik een paar jaar dood. Ik probeerde uit te leggen (of meer nog: invoelbaar te maken) wat de rouw om mijn moeder voor mij is. Dat het dus niet weg is. Als ik naar de kern van de pijn ga, voel ik precies hoe pijn het doet dat zij er niet meer is. Dat ik niet meer even mijn hoofd in haar schoot kan leggen. Ook na al die jaren kan ik haar voelen. Het gemis. En de liefde.
Toen ik daarna het rouwmodel van Lois Tonkin tegenkwam, klikte het. Growing around grief, noemt zij het. Vrij vertaald: om je verlies heen groeien. Het laat zien waarom ik het jaren geleden ‘in de kern’ noemde. Het is omdat het niet de pijn is die nou zo verandert, maar het leven eromheen.
Er komt weer meer leven bij.
Het betekent dat de rouw niet weg hoeft. We hoeven niks te fiksen. Het mag pijn doen dat iets of iemand er niet meer is.
En wat ik zo mooi vind van deze verbeelding die ik er van maakte met Annemieke? Dat is dat de aquarellen blauwe druppels, ook niet exact hetzelfde zijn, in geen van de cirkels. De rouw blijft niet ‘precies hetzelfde’, zoals ik zei. Maar door op deze manier naar rouw te krijgen, verplaatst de focus naar het leven eromheen, en hoeven we niet zo hard te gaan werken om de rouw zelf te veranderen.
Tot slot, ik herhaal nog maar eens: neem de inzichten die je passen mee en leg naast je neer wat niet resoneert. Er zijn heel veel rouwmodellen. Voel je vrij ermee te spelen. Kijk waar het je helpt. Past deze niet voor jou? Helemaal goed, wie weet geeft het je een begin punt om te zeggen wat het níet is, en komt er van daaruit meer zicht op wat wel.
Er zijn in ieder geval heel veel andere mensen ook op zoek naar beelden en taal om uitdrukking te geven aan rouw en hoe die van binnen leeft <3